Bu konuda dünyaca kabul edilmiş 3 standart vardır:
- ISO 8503 part 1-5
- ASTM D4417
- NACE RP0287-95
Aşağıda ayrıntıları verilen yöntemler ile Ra, Ry ,Ry5 ve Rz parametreleri ölçülmektedir: (Bu parametrelerin neler olduklarını Bknz. Şekil 1’den öğrenebilirsiniz)
1.Görsel Yüzey Profil Komperatörleri (Visual Surface Profile Comparators)
a) ISO Komperatörleri
- ISO 8503-1 standardında tanımlanmış olan bu yöntem ile Ry değeri, önceden kumlanmış standart diskler aracılığı ile karşılaştırmalı olarak bulunabilir.
- Diskten yeralan 4 faklı bölge, dört farklı yüzey profilini temsil etmektedir.
- Aynı zamanda, diskin üzerindeki sayı ve harflerin bir anlamı vardır.
Örn: 3G70= 3 mil(75 μm) yüzey profili 1970 yılında oluşturulmuş şablon. - Bir benzer versiyonu Keane-Tator olarak da bilinmektedir.
b) RUGOTEST no.3
Ra değerine göre oluşturlmuş Grit ve Shot (bilye) ile önceden kumlanmış örnekleri içermektedir. (A griti, B ise bilyeyi belirtir.)- Her iki taraf 6 farklı pürüzlülük değerini içerir.
- “a” kalın aşındırıcıyı sembolize ederken, “b” ise ince aşındırıcıyı temsil eder.
- ISO Komperatörü çıkmadan önce dünyada çok popülerdi ancak günümüzde çok kullanılmamaktadır.
2.Yüzey Profili Derinlik Ölçer (Surface Profile Dial Gage)
- Ry yüksekliğini ölçer.
- Kalibrasyonun yaparken cam plaka gibi pürüzsüz bir yüzeyde yapılması önemlidir.
- Kumlanmış yüzeyin üzerine konarak, ucundaki iğnenin içindeki yayı sıkıştırması beklenir.
- İlk saha ekipmanlarından biridir.
3. Replika Bandı (Replika Tape-Testex Tape)
– Bu yöntem ile Ry parametresi ölçülür.
– Testex Tape adıyla satılan bir köpük yapışkan bir bant aracılığı ile yüzeye yapıştırılır.
– Ölçümü , bandın yüzeyinde oluşan ayna görüntüsünün bir mikro-metre yardımıyla ölçüsülmesi olarak özetlenebilir.
– Bu yöntem hem sahada kullanma, hem de ölçümleri kayıt altına almak olarak en ideali olarak gözükmektedir.
– NACE RP 0287-2002 standardında yöntem detaylı olarak anlatılmadır.
